Costa Gavras: “Ενήλικοι στην αίθουσα” – Η ιστορία μιας ανατροπής που δεν ολοκληρώθηκε ποτέ

Το πολυσυζητημένο φιλμ που διηγείται το εξάμηνο της περήφανης διαπραγμάτευσης Σύριζα από την εκλογική του νίκη μέχρι και την συνθηκολόγηση με τους ευρωπαϊκούς θεσμούς για την υπογραφή του νέου Μνημονίου του καλοκαιριού του 2015,είναι στους κινηματογράφους. Προσοχή: Η προβολή της ταινίας αντενδείκνυται σε όσους είχαν ψηφίσει “ΝΑΙ” στο δημοψήφισμα.

Γράφει ο Σπύρος Αλεξάκης

Σάββατο βράδυ σινεμά.
Από τη μια ο “Joker”, από την άλλη ο Γαβράς να διηγείται την ιστορία της διαπραγμάτευσης του 2015, μέσα από τα μάτια ενός εκ των πρωταγωνιστών της, του Γιάνη (με ένα ν) Βαρουφάκη.
Στον “Τζόκερ” ουρά ο κόσμος, στο “Adults in the room”, όπως ήταν ο ξένος τίτλος της ταινίας του Γαβρά, εμείς κι εμείς.
Ακριβώς τόσοι-όσοι έχουμε απομείνει να θυμόμαστε την περήφανη διαπραγμάτευση του πρώτου εξαμήνου του ’15 και να έχουμε ακόμη απορίες για το πώς πήγαν τα πράγματα, έτσι όπως τελικά πήγαν.

Ήταν όλη η ιστορία στημένη εξ αρχής και ο ίδιος ο Σύριζα βγήκε με σκοπό απλά να εκτονωθεί η οργή του ελληνικού λαού για την κρίση και τα μέτρα του επιβλήθηκαν ή απλά ο Τσίπρας προσπάθησε αλλά δεν τα κατάφερε και εκ των πραγμάτων αναγκάστηκε να κάνει την ιστορική πια “κολοτούμπα”.

Η ταινία σε αυτό το επίπεδο δε μας βοήθησε πολύ,όπως δε μας είχε βοηθήσει και το βιβλίο του ίδιου του Γιάνη,το οποίο πήρε ο Γαβράς και το μετέφερε στη μεγάλη οθόνη,με τη συνεργασία του ίδιου του Βαρουφάκη στο “χτίσιμο” της ταινίας, η οποία ξεκινάει την αφήγηση από την κατάσταση στη χώρα πριν τη νίκη του Σύριζα το Γενάρη του ’15:
Την κρίση, την φτώχεια, τα  λουκέτα στις επιχειρήσεις, περνώντας στο κυρίως μέρος της που αφορά στο μετά τις εκλογές, δηλαδή τις διαπραγματεύσεις ,τα Eurogroup, τις επαφές του Γιάνη και του Αλέξη με τους Ευρωπαίους ηγέτες και την προσπάθεια τους προκειμένου να τους πείσουν να αλλάξουν τις πολιτικές των Μνημονίων (MoU).

Κάτι που όπως γνωρίζουμε όλοι δεν έγινε ποτέ, αντίθετα οδηγήθηκε η χώρα σε ένα ακόμη Μνημόνιο που πέρασε από τη Βουλή τον Αύγουστο του 2015 με την στήριξη όλου του λεγόμενου “Δημοκρατικού τόξου”, δηλαδή του ΠΑΣΟΚ, του Ποταμιού και της Νέας Δημοκρατίας.

Η ταινία σε κάποιον Έλληνα που έχει μια σχετικά καλή μνήμη και παρακολουθεί τις πολιτικές εξελίξεις, δεν έχει να προσθέσει κάτι.
Είναι η αφήγηση (και όχι “αφήγημα”) της πλευράς του Σύριζα που μετά τον Αύγουστο του ’15 αποχώρησε από την κυβέρνηση και το κόμμα.
Δηλαδή του Βαρουφάκη,του  Λαφαζάνη, της Κωνσταντοπούλου, του Λαπαβίτσα, του δικού μας εδώ στο Ηράκλειο Μιχάλη Κριτσωτάκη και της υπόλοιπης ομάδας βουλευτών που έφτιαξε τη ΛΑΕ.
Είναι προφανές λοιπόν ότι η ταινία απευθύνεται κυρίως στο ξένο κοινό, κυρίως στους Ευρωπαίους που δεν τους κάλυψε το αφήγημα περί “τεμπέληδων Ελλήνων που θέλουν τα λεφτά μας” και θα ήθελαν να ακούσουν και την άλλη πλευρά, την πλευρά της Ελλάδας της Κρίσης και τελικά ευτυχώς που υπάρχει το βιβλίο και φυσικά το φιλμ αυτό, για να υποστηρίξει την εικόνα της χώρας εκτός Ελλάδας, εκεί που έχει τρωθεί την τελευταία δεκαετία. Προφανώς και δεν έχει γίνει κατανοητό αυτό σε μεγάλο μέρος του ελληνικού κοινού, κυρίως στο κοινό εκείνο που έχει “μεταβολίσει” πλήρως το αφήγημα περί καταστροφής της οικονομίας εξαιτίας της διαπραγμάτευσης Βαρουφάκη, σβήνοντας ό,τι είχε συμβεί πριν το Γενάρη του 2015.

Cine-κριτική

Στο καλλιτεχνικό κομμάτι τώρα παρότι δεν είμαστε οι ειδικότεροι για να κρίνουμε, ήταν μια κλασική πολιτική ταινία του Κώστα Γαβρά, που δίνει βάση στην ιστορία περισσότερο απ’ότι στον τρόπο που την αφηγείται, στα εφέ, τη φωτογραφία ή τις σεναριακές ανατροπές.
Από τον “Ζ” μέχρι το “Amen”,τον “Παράδεισο στη Δύση”,το “Κεφάλαιο” και τους “Ενήλικες στην Αίθουσα” ο σκηνοθέτης συνεχίζει με τον κλασικό για εκείνον τρόπο να καταπιάνεται περισσότερο με το θέμα και την ιστορία που διηγείται παρά με το οπτικοακουστικό προϊόν.

Μοναδική παρατήρηση ότι εδώ στην ταινία για την οποία μιλάμε, επειδή τα πρόσωπα είναι γνωστά και της εποχής μας, ίσως θα χρειαζόταν να κάνει μια πιο πιστή μεταφορά τους στην οθόνη. Δηλαδή ο Τσίπρας της ταινίας να θυμίζει περισσότερο τον Αλέξη,το ίδιο και οι υπόλοιποι που δυσκολευτήκαμε πολύ να καταλάβουμε ποιοι ήταν, αφού ούτε η εικόνα τους έμοιαζε με την εικόνα των αληθινών πολιτικών προσώπων που ενσάρκωναν, ούτε γινόταν κάποια αναφορά στην ταινία για να καταλάβει και ο θεατής ποιοι είναι.
Εξαίρεση ίσως η Λαγκάρντ,ο Σόιμπλε και φυσικά ο ίδιος ο Βαρουφάκης,που λόγω πολύ ιδιαίτερων χαρακτηριστικών τους αλλά και του ρόλου τους ήταν προφανής η ταυτότητα τους.

Εν κατακλείδι,πέρασα ένα ευχάριστο το Σαββατόβραδο,την προτείνω ανεπιφύλακτα σε εκείνους που έχουν (ακόμη) πολιτικές ανησυχίες.Για όλους τους υπόλοιπους υπάρχει και ο…”Τζόκερ”.

Βαθμολογία: 8/10
(Είμαι φαν του Γαβρά,τι να κάνουμε;)